Inleiding:
In verband met de voorgenomen plannen om ter plaatse van de voormalige kassen woningen te bouwen was het noodzakelijk om de bodem milieu hygiënisch gezien geschikt te maken voor de functie “wonen met tuin” door middel van het verwijderen van de huisvuil laag met verontreinigingen.
Locatie: drie weilanden achter Veursestraatweg 292-300 Leidschendam
X/Y coördinaten 89.054 / 457.418 en 89.117 / 457.534 en 89.021 / 457.623
Kadaster Veur; sectie A en nummer: 1079, 1524 en 1611
Locatie 1: weiland ten noorden van Veursestraatweg 300
Locatie 2: weiland ten zuiden van Veursestraatweg 300
Locatie 3: weiland achter de woning Veursestraatweg 296c
Werkzaamheden: Bodemsanering van een stortlaag met sterk verhoogde gehalten aan zware metalen in verband met de voorgenomen bouw van woningen. Herkomst vervuiling; een sloot die gedempt is (tussen 1920 en 1938) met huishoudelijk afval en stortlagen in de bodem van 0,5 tot maximaal 2,5 m.
Sanering: uitgevoerd door Aannemingsbedrijf J. van der Krogt te Stompwijk
Archeologische begeleiding: Archeologisch adviesbureau Transect te Nieuwegein. Secondair doel onderzoek; voor zover mogelijk hele of bijzondere voorwerpen bergen en proberen te dateren. Datum vondsten 11 maart t/m 16 april 2019
Verwerkingsinrichting: Boskalis Environmental te Schiedam
Opdrachtgever: Gemeente Leidschendam-Voorburg.
Bodemsanering
Vondst omstandigheden Op locatie 1 waren de huisvuillagen begraven in het zand, in vakken, van 0,5 – max 1,0 m – m.v. De grondwaterstand was ca. 0,5 meter. Op locatie 2 was het huisvuil begraven in vakken in het veen. Derhalve was wegens het veen sprake van een zure omgeving. De huisvuillaag aanwezig vanaf ca. 1 a 1,5 tot 2,2 m – m.v. Op locatie 3 was het huisvuil gebruikt om een sloot te dempen maar lag plaatselijk ook langs de slootkant. De slootvulling van 0,5 tot 2 a 2,5 m – m.v. De sloot lag in het veen.
Uit diverse milieukundige bodemonderzoeken is gebleken dat de bodem plaatselijk sterk verhoogde gehalten bevat aan zware metalen. Om de oorzaak van deze verontreiniging te achterhalen zijn proefsleuven gegraven. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat een sloot was gedempte met huisvuil en dat dit huisvuil elders was begraven in de bodem. Gezien het materiaal werd geschat dat dit huisvuil afkomstig is uit de periode 1900 – 1930. Na bestudering van een luchtfoto uit 1938 en 1945 almede oude kaarten is gebleken dat de sloot in de periode 1920 tot 1938 is gedempt. Naar verwachting zal het huisvuil dat is begraven op andere percelen ook in deze periode zijn verwerkt.
In opdracht van de gemeente Leidschendam-Voorburg zijn deze saneringswerkzaamheden door aannemingsbedrijf Van der Krogt uit Stompwijk uitgevoerd. Bij deze graafwerkzaamheden was een lid van de AWLV zeer regelmatig aanwezig en kwamen ook diverse andere leden een handje helpen. Wegens de veelheid van de aardewerkscherven en ander materiaal is dat bij de sanering vrij kwam slechts een beperkte hoeveelheid geborgen. Het betreft voornamelijk dateerbaar materiaal (aardewerkscherven met een stempel), medicijnflesjes met tekst, pijpenkoppen, etc. Wat betreft het afval moet men denken aan: leer, schoenzolen, tandenborstels, kammen, potten en pannen van geëmailleerd metaal, aardewerkscherven, kokosmatten, enkele pijpen van pijpaarde, Delftsblauw- materiaal, medicijnflesjes, drankflessen, waterkruiken, diverse stukken metaal zoals fietsonderdelen, zalfpotjes, gemberpotten, margarine (Keulse) potten, metalen en aardewerk deksels, bierflessen, elektriciteit onderdelen zoals stopcontacten en stoppen, etc. etc.
Preparatie van de vondsten;
Bijna alle voorwerpen waren voorzien van een of meerdere vastgehechte stukjes ijzeroxide of waren op veel plaatsen voorzien van een dun laagje ijzeroxide Voor het verwijderen van ijzeroxide is gebruik gemaakt van een 10 % zoutzuuroplossing, waarna de vondsten redelijk vrij van de bruine kleur van Fe-oxide waren Ook de beeldjes of poppenkoppen kregen hun oorspronkelijke kleur weer terug. Bij een geval vervaagde de kleur van een schoteltje in de oplossing. Bij de zeer sterk met ijzer geoxideerde dubbele stuiver is gebruik gemaakt van verdund zoutzuur en fosforzuur (zilver gaat nl. niet in oplossing), waarna de munt goed te determineren was.
VERVOLG
Het kost tijd om het vele materiaal uit te werken en om deze gegevens samen te voegen met het onderzoeksrapport van Transect Het overzicht van de gedetermineerde vondsten vindt u hier.
VERZOEK
Als dateringen of de herkomst van scherfmateriaal niet juist zijn dan zou het fijn zijn als men een reactie hierover achterlaat via de website van de AWLV zodat het aangepast kan worden Vooral datering van aardewerk is best wel lastig.
Foto’s en Tekst: Martin van Rijn.
